TikTok Krizi Büyüyor: ABD, Satış İçin 5 Nisan’a Kadar Süre Verdi, Dijital Rekabet Kızışıyor
ABD Kongresi tarafından iki partinin ortak kararıyla geçirilen ve Başkan Trump’ın da desteğini alan yeni yasa, Çin merkezli teknoloji devi ByteDance’in popüler sosyal medya platformu TikTok’u elden çıkarmasını zorunlu hale getirdi. Satış gerçekleşmediği takdirde TikTok’un ABD’de tamamen yasaklanması gündemde. Washington’un ulusal güvenlik endişeleriyle başlayan kriz, dijital dünyanın devlerini de içine alan çok boyutlu bir rekabete dönüştü.
Trump’tan Stratejik Erteleme: Son Tarih 5 Nisan
Başkan Donald Trump, geçtiğimiz günlerde Air Force One uçağında gazetecilere yaptığı açıklamada, TikTok’un satış sürecinde sona yaklaşıldığını belirterek, uygulamaya yönelik yasağın 5 Nisan’a kadar ertelendiğini duyurdu. Trump, “Birçok güçlü yatırımcı masada. Anlaşma yakın” ifadelerini kullandı.
Bununla birlikte, Trump’ın Çin’e yönelik gümrük tarifelerinde indirim sinyali vermesi, sürecin sadece dijital değil, ticari ve diplomatik pazarlıkların da bir parçası olduğunu gösterdi.
Ulusal Güvenlik Vurgusu: TikTok Neden Hedefte?
Washington yönetimi, TikTok’un ABD’li kullanıcı verilerini Çin hükümetiyle paylaşabileceği gerekçesiyle uygulamayı ulusal güvenlik tehdidi olarak sınıflandırıyor. ABD’li yetkililere göre, genç kullanıcıların yoğunlukta olduğu TikTok, hassas verilerin sızması açısından ciddi riskler barındırıyor.
Çin yönetimi ise bu iddiaları “asılsız ve politik” olarak nitelendirerek, veri gizliliği konusunda her ülkenin iç işlerine saygı gösterilmesi gerektiğini savunuyor.
Kimler TikTok’u Satın Almak İstiyor?
Olası satış senaryoları, teknoloji dünyasının ağır toplarını hareketlendirdi. TikTok’un satın alınması için aşağıdaki isim ve kurumların öne çıktığı bildiriliyor:
Amazon: Son dakika sürpriziyle Beyaz Saray’a resmi teklif sundu.
Larry Ellison (Oracle): Trump’a yakınlığı ile bilinen Ellison, avantajlı konumda.
Frank McCourt & Kevin O’Leary: Ortak teklif hazırlığında.
MrBeast: YouTube fenomeni, yatırım grubu ile sürece dahil oldu.
Alexis Ohanian (Reddit kurucusu): McCourt'un teklifine katıldı.
Microsoft, Blackstone, Andreessen Horowitz ve Perplexity AI: Süreci yakından izliyor.
Öte yandan, adı sık sık teknoloji satın alımlarıyla anılan Elon Musk, TikTok ile ilgilenmediğini açıkladı.
Alternatif Senaryolar Masada
ABD yönetimi, sadece satışa değil, algoritma bölünmesi ve yeni şirket kurulması gibi alternatif senaryolara da açık kapı bırakıyor. Bunlardan biri, TikTok’un veri işleme algoritmasının ByteDance’te kalması, ancak ABD’de kurulacak bağımsız bir şirket aracılığıyla operasyonların yürütülmesi.
Ancak bu formül, ne ByteDance’i ne de ABD Kongresi’ni şu an için tatmin etmiş görünüyor.
TikTok Yasaklanabilir mi?
5 Nisan’a kadar bir anlaşma sağlanamazsa, TikTok’un ABD’de yasaklanması ciddi bir ihtimal haline geliyor. Bu durumda:
Uygulama App Store ve Google Play gibi platformlardan kaldırılabilir.
ABD’deki mevcut 170 milyon kullanıcıya erişim kısıtlanabilir.
Dijital reklam gelirlerinde devasa bir kayma yaşanabilir.
Trump, yasağın süresini gerekirse bir kez daha uzatabileceğini belirtse de, baskının daha da artacağı öngörülüyor.
Dijital Rekabetin Yeni Dönemi
TikTok’un potansiyel yasaklanması, dijital ekosistemdeki dengeleri tamamen değiştirebilir. TikTok’un boşluğunu doldurabilecek platformlar arasında:
Meta (Instagram Reels)
YouTube Shorts
Amazon (Prime Video sosyal entegrasyonları)
Twitch
Xiaohongshu (Çin menşeli yeni sosyal medya uygulaması)
bulunuyor. Uzmanlara göre, TikTok’un piyasadan çekilmesi durumunda bu platformlar kullanıcı sayısını ve reklam gelirlerini katlayabilir.
Küresel Sonuçları Olabilir
TikTok’un ABD pazarından çekilmesi ya da el değiştirmesi, dijital platformların sahiplik yapılarının ulusal güvenlik gerekçesiyle nasıl şekillenebileceğine dair emsal teşkil edecek. Ayrıca bu adım, diğer ülkelerin de sosyal medya ve teknoloji şirketlerine yönelik egemenlik uygulamalarını artırmalarına zemin hazırlayabilir.
ABD'nin TikTok’a yönelik baskısı sadece bir uygulamayı hedef almıyor, aynı zamanda dijital çağın veri egemenliği mücadelesinin simgesi haline geliyor. Tüm dünya gözünü 5 Nisan’a çevirmiş durumda. TikTok’un kaderi, dijital dünyanın geleceğini de yeniden şekillendirebilir.
