Daron Acemoğlu, 3 Eylül 1967 doğumlu Türk-Amerikalı bir ekonomisttir. Ekonomi alanındaki önemli çalışmaları ve başarılarıyla dünya çapında tanınan Acemoğlu, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) uzun yıllardır akademik kariyerini sürdürmektedir. Türkiye'nin en tanınmış ekonomistlerinden biri olan Acemoğlu, özellikle ekonomik kalkınma, büyüme teorileri ve siyasal kurumların ekonomik gelişmeye etkisi konusundaki çalışmalarıyla dikkat çekmektedir.
Eğitim ve Akademik Kariyer
Daron Acemoğlu, İstanbul’da Ermeni bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. İlk eğitimini İstanbul'da tamamladıktan sonra, 1986 yılında Galatasaray Lisesi'nden mezun olmuştur. Ardından York Üniversitesi'nde ekonomi alanında lisans eğitimini tamamlamış ve 1990 yılında Londra Ekonomi Okulu'nda (LSE) ekonometri üzerine yüksek lisans yapmıştır. Doktora çalışmasını ise Londra Ekonomi Okulu'nda, ekonomi alanında 1992 yılında tamamlamıştır.
Akademik kariyerine Londra Ekonomi Okulu'nda ders vererek başlayan Acemoğlu, 1993 yılında MIT'ye katılmış ve burada profesörlük unvanına kadar yükselmiştir. 2000 yılında profesör olan Acemoğlu, 2019’da MIT’nin en yüksek akademik unvanı olan Enstitü Profesörü unvanını kazanmıştır.
Öne Çıkan Çalışmaları
Acemoğlu’nun en bilinen eserlerinden biri, siyaset bilimci James A. Robinson ile birlikte yazdığı "Why Nations Fail" (Ulusların Düşüşü) kitabıdır. Bu kitap, ülkeler arasındaki refah farklarının coğrafi ve kültürel faktörlerden değil, ekonomik ve siyasi kurumların yapısından kaynaklandığını savunmaktadır. Kitap, dünya çapında büyük ilgi görmüş ve The New York Times’ın çok satanlar listesine girmiştir.
Acemoğlu, ayrıca The Economic Journal'da yayımlanan ve 1996 Yılın En İyi Makalesi ödülünü kazanan çalışmalarla da dikkat çekmiştir. Ekonomik büyüme ve kalkınma teorilerine getirdiği yenilikçi yaklaşımlar, ona birçok ödül kazandırmıştır.
Nobel Ekonomi Ödülü
Daron Acemoğlu’nun kariyerindeki en büyük başarılarından biri, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmasıdır. Acemoğlu, bu ödülü, Simon Johnson ve James Robinson ile birlikte, "kurumların oluşumu ve ekonomik refah üzerindeki etkileri" konusundaki katkıları nedeniyle kazanmıştır. Bu ödül, Acemoğlu'nu Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan ilk Türk ekonomist yapmıştır.
Kişisel Hayatı
Daron Acemoğlu, MIT'de elektrik mühendisliği ve bilgisayar bilimleri profesörü olan Asuman Özdağlar ile evlidir. Çift, birlikte birçok akademik makale kaleme almış ve akademik alanda önemli işbirliklerine imza atmıştır. Acemoğlu'nun iki çocuğu vardır ve İngilizce, Türkçe ve Ermenice dillerini bilmektedir. Şu anda Newton, Massachusetts'te yaşamaktadır.
Aldığı Ödüller
Daron Acemoğlu’nun kariyerinde aldığı bazı önemli ödüller şunlardır:
- 2005: John Bates Clark Madalyası
- 2006: TÜBA Sosyal Bilimlerde Bilim Hizmet ve Teşvik Ödülü
- 2013: Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
- 2017: Koç Üniversitesi Rahmi M. Koç Bilim Madalyası
- 2024: Nobel Ekonomi Ödülü
Daron Acemoğlu, dünya çapında saygı duyulan bir akademisyen ve ekonomisttir. Ekonomi alanındaki derinlemesine analizleri, yenilikçi bakış açıları ve teorik katkılarıyla ekonomi dünyasında önemli bir figür haline gelmiştir.
